Rob Stroeks, NOST Tokyo (Innovatie Attaché Netwerk Tokio)
Origineel gepubliceerd op de site van RVO.
Leo Kouwenhoven, professor quantumtechnologie aan TU Delft en oprichter van spin-off bedrijf QuTech (1), heeft begin november een bezoek gebracht aan Japan. Als Nationaal Icoon (2) reisde hij mee met premier Mark Rutte en Minister van Economische Zaken Henk Kamp voor een officieel bezoek aan het land (3). Tijdens verschillende ontmoetingen met Japanse counterparts van overheid, wetenschap en industrie werd de rol van beide landen onderstreept en verdere samenwerking besproken. Bij het opzetten van het programma werkte IA-Tokio nauw samen met het ministerie van Economische Zaken, dat 146 miljoen euro heeft geïnvesteerd in het nationaal Icoon QuTech, en ter plekke in Japan met professoren Seigo Tarucha en Yoshihisa Yamamoto, twee vooraanstaande wetenschappers met nauwe banden met Kouwenhoven.
Het bezoek heeft deuren geopend voor verdere samenwerking op het hoogste niveau. Tijdens het bezoek zijn belangrijke politieke signalen afgegeven richting Japan om in te zetten op het thema en internationale samenwerking verder te stimuleren. Op beleidsniveau gebeurde dit ook tijdens de 6th Japan-Netherlands Joint Committee on Cooperation in Science and Technology, een driejaarlijkse bijeenkomst tussen beleidsmakers van gerelateerde ministeries en agentschappen (4).
Programma
Het hele programma bood een doorsnede van meer dan honderd relevante betrokkenen in Japan op gebied van quantumtechnologie.
Profs. Tarucha en Yamamoto te gast bij een ronde tafel discussie met Premier Rutte op de residentie van Ambassadeur Radinck van Vollenhoven in Tokio. Premier Rutte benadrukte in zijn opening het belang dat de Nederlandse overheid hecht aan het thema, en uitte zijn support voor QuTech. Professor Yamamoto legde uit over het Japanse overheidsprogramma voor quantumtechnologie (5) dat wordt gecoördineerd door het Cabinet Office en daarmee rechtstreeks onder de Japanse premier Shinzo Abe. Professoren Tarucha en Kouwenhoven bespraken hun samenwerking en de resultaten die zij tot nu toe hebben bereikt: de Q-bits die ze samen ontwikkelden gelden als de meest kansrijke op dit moment om te komen tot toepassingen met quantumtechnologie.
Minister Kamp opende een bilateraal Forum, waarvoor een selecte groep van zeventig influentials uit verschillende sectoren was uitgenodigd. In zijn openingsspeech introduceerde Minister Kamp de Nederlandse ambities in de ontwikkeling van quantum computers en de investeringen van het ministerie in QuTech, onderstreepte het belang van (international) samenwerking, specifiek die tussen Nederland en Japan (6). Professoren Kouwenhoven en Tarucha gaven in een panel discussie hun visie op de ontwikkelingen en uitdagingen. Het Forum werd afgesloten door professor Yuko Harayama, Executive Member, Council for Science, Technology and Innovation (CSTI, 7), het hoogste orgaan op gebied van innovatiebeleid dat wordt voorgezeten door Premier Shinzo Abe.
Verder werden bezoeken gebracht aan kennisinstituut RIKEN, en aan private onderzoekscentra Fujitsu Research Lab. en NTT Basic Research Lab. Bij Riken gaf prof. Tokura, directeur van het Center for Emergent Matter Science (CEMS, 8), een kijkje in de keuken van zijn instituut dat al jaren meedraait aan de international top als het gaat om quantumtechnologie. Bij Fujitsu (9) en NTT Basic Research Lab (BRL, 10) werden belangrijke nieuwe inzichten en contacten opgedaan. Later in de week, tenslotte, organiseerde Professor Tarucha een wetenschappelijk seminar op de universiteit van Tokio, voor PhD studenten en onderzoekers.
QuTech
Nationaal Icoon QuTech is een zelfstandig onderzoeksinstituut binnen TU Delft dat met een budget van 146 miljoen euro wordt ondersteund door de Nederlandse overheid. QuTech is recentelijk met Intel een overeenkomst aangegaan ter waarde van 50 miljoen euro, en heeft een langdurige relatie met Microsoft sinds 2010.
Profs Tarucha en Yamamoto, omringd door (v.r.n.l.) Rob Stroeks (IA-Tokio),
Minister Henk Kamp, prof. Leo Kouwenhoven en Freeke Heijman (EZ)
Minister Kamp in gesprek met professor Yamamoto
Ronde tafel discussie met Premier Rutte
Samenvattende conclusie
Nationaal Icoon QuTech (Leo Kouwenhoven, TU/Delft) nam deel aan de delegatie naar Japan om mogelijkheden voor samenwerking te onderzoeken met Japan op in het ontwikkelen van een quantum computer en quantum internet. Premier Rutte en Minister Kamp spraken hun steun uit voor QutTech. Deuren werden geopend en connecties werden versterkt op het hoogste nivo. Er werden gesprekken gevoerd met meer dan honderd relevante onderzoekers, beleidsmakers en decision makers uit de private sector. QuTech toonde zich positief over de vele mogelijkheden tot samenwerking met Japan, meer dan vooraf verwacht. In de follow up van dit bezoek zal worden onderzocht of een overeenkomst op overheidsnivo deze potentie kan ondersteunen. Het ligt in de verwachting dat de Japanse overheid verder zal activeren als follow up van de gehouden gemengde commissie op gebied van innovatie, techniek en wetenschap. Premier Rutte sprak zijn voornemen uit om QuTech in de nabije toekomst te bezoeken.
Bronnen en meer informatie
- QuTech
- Zie Brochure Nationaal Icoon
- Zie deze link voor meer informatie over dit bezoek.
- Zie deze link naar artikel over de 6th Japan-Netherlands Joint Committee on Cooperation in Science and Technology.
- Impact programma: http://www.jst.go.jp/impact/en/program12.html
- Zie deze link voor de toespraak van Minister Henk Kamp.
- Zie deze link van Council for Science, Technology and Innovation (CSTI)
- Center for Emergent Matter Science (CEMS, RIKEN): cems.riken.jp/en
- Fujitsu: fujitsu.com/jp/group/labs/en/
- NTT Basic Research Lab (BRL): brl.ntt.co.jp/e/index.html
