Rob Stroeks, NOST Tokyo
Origineel gepubliceerd op de site van Agentschap NL.
Samenvatting
De verwachting is dat de Taiwanese fotovoltaïsche (PV)-industrie de wereldwijde economische crisis goed zal doorstaan. Na jaren van bloei gooide de economische crisis roet in het eten van de Taiwanese PV-sector. Nu, bijna twee jaar later, is door marktselectie de kracht geconcentreerd bij grote bedrijven en is de sector als geheel sterker geworden. In combinatie met de kennis die opgebouwd is in de afgelopen jaren geeft dat zelfvertrouwen. In 2009 was het Taiwanese aandeel op de PV-wereldmarkt ongeveer elf procent. Door productiecapaciteit te vergroten hoopt het eiland dit aandeel verder uit te bouwen. Maar ook de binnenlandse markt wordt interessanter: de overheid wil het gebruik van zonne-energie verder stimuleren en heeft plannen voor een feed-in tarief en subsidieregelingen. De overheid heeft ook een belangrijke sturende positie in het PV-onderzoek: het publieke onderzoekscentrum ITRI is één van de trekkers bij het maken van technologische keuzes.
Deze ontwikkelingen maken Taiwan steeds interessanter als partner voor buitenlandse investeerders en onderzoekers. Voor Nederland liggen hier kansen, zowel in termen van innovatie als in toepassingen.
Overheid
In Taiwan speelt de overheid speelt een belangrijke rol in groene energie. In 2009 indiceerde het ministerie van economische zaken (MOEA) zeven kansrijke sectoren voor energiebesparing. De fotovoltaïsche en LED-verlichtingsindustrieën werden aangeduid als de belangrijkste sectoren omdat die ondertussen stevig ontwikkeld zijn in Taiwan. In 2006 werd ook een aanzet gegeven voor een nieuwe energieontwikkelingswet. In 2009 werd het wetsvoorstel van kracht.
Ook inhoudelijk is de overheid dominant. De National Science Council heeft een belangrijke rol in het aansturen en financieren van fundamenteel PV-onderzoek. Het Industrial Technology Research Institute (ITRI), een TNO-achtig instituut, is volledig gericht op de snelle commercialisering van opkomende technologieën. Met 5.000 onderzoekers waarvan 25 procent gepromoveerd, verdeeld over centrale laboratoria en centra voor samenwerking met de industrie en specifieke technologische toepassingsgebieden, werkt ITRI onder andere aan de PV-roadmap gericht op groei van deze sector. De geschiedenis van de PV-industrie in Taiwan gaat terug tot de jaren tachtig. Toen werkte ITRI aan monokristallijn en amorf siliciumoxide. In die tijd kwam ook het eerste Taiwanese zonnecelbedrijf tot stand: Sinonar Amorphous Co. In de jaren negentig werkte ITRI verder aan monokristallijn silicumoxide en werd Motech opgericht. In de afgelopen tien jaar werden speciale subsidieprogramma geformuleerd door MOEA, ontstond BOE en kwam het tot de oprichting van DeISolar Co. een spin-off van ITRI. In 2006 richtte ITRI een PV-technologiecentrum op en werd een PV systeem gerealiseerd van 1 MWp. In 2007 werd een 2 MWp PV-systeem gebouwd en een laboratorium ingericht voor het testen van modules. In 2010 sloot ITRI een overeenkomst met het Ierse Solarprint Ltd. voor de ontwikkeling van derde generatie kleurstof-zonnecellen. Deze zijn net als dunne-film PV-cellen goedkoop en eenvoudig te produceren en minder afhankelijk van basismaterialen. Nadeel is dat hun efficiency nog te laag en de materialen nog te temperatuurgevoelig zijn voor grootschalige toepassingen.
Sterk uit de crisis
De verwachting is dat de Taiwanese fotovoltaïsche (PV)-industrie de wereldwijde economische crisis goed zal doorstaan. De sector groeide het afgelopen decennium vooral doordat buitenlandse overheden zoals VS, Japan en Duitsland met subsidies investeerden in zonne-energie. In Taiwan, aanvankelijk vooral toeleverancier van vitale onderdelen, breidde de productiecapaciteit zich sterk uit. De crisis van 2008 temperde de olieprijs en daarmee de vraag naar zonne-energie en andere alternatieve energiebronnen. De overcapaciteit leidde tot meer concurrentie die, met over en weer overnames en investeringen, de kracht bij de grote bedrijven concentreerde. Taiwan voorziet dat het door deze reorganisatie internationaal sterker kan inspelen op een aantrekkende economie, waarin buitenlandse overheden meer aandacht gaan tonen voor duurzame energie en weer zullen investeren in PV. Taiwan kan daarbij teren op de technologische kracht die het land heeft opgebouwd in de PV- en LED-branches. Het land profiteert met van de economische groei in Azië. Het is daarbij hard op weg naar eigen merken en eindproducten. Taiwanese bedrijven zijn zelf actief in Europa, waar ze fabrieken neerzetten en grote orders krijgen om PV-parken uit te rollen.
Maar ook in eigen land neemt groene energie een belangrijke positie in binnen de energiehuishouding. Acht procent van de totale elektriciteitsproductie, oftewel 3,2GW op een totaal van 40GW, is gebaseerd op energie uit water, wind, zon en biomassa. De Taiwanese overheid verwacht dat dit percentage zal groeien naar vijftien procent in 2025 en dat de meerwaarde vooral zal komen van wind en zon. Deze groene gedachte is in lijn met een recente uitspraak van president Ma Ying-jeou om de uitstoot van broeikasgassen in 2020 op het niveau van 2005 te brengen. Per hoofd van de bevolking is Taiwan de wereldwijde nummer 18 in uitstoot van broeikasgas.
Merkaanbieder
In de Taiwanese PV-sector zijn ontwikkelingen gaande die gepaard gaan met economische groei. De bedrijven veranderen van toeleverancier naar merkaanbieder, van producent naar ontwikkelaar. Hun aandacht verschuift van kwantiteit naar kwaliteit en van buitenlandse markt alleen naar ook de binnenlandse markt.
De Taiwanese industrie ziet de toekomst rooskleurig in en investeert actief in nieuwe capaciteit. De sector, vertegenwoordigd door de Taiwan PV Industry Association (TPVIA) met 230 leden, richt zich daarbij nog vooral op PV-cellen voor de export, goed voor zeventig procent van de markt. Deze markt van momenteel drie miljard euro groeide vooral vlak voor de crisis sterk: tussen 2005 en 2007 expandeerde deze maar liefst met een factor zeven van 7 naar 53 miljard Taiwanese dollar. Taiwan produceerde in 2009 elf procent van alle PV-cellen en -modules wereldwijd. De twee grootste fabrikanten, Motech en Gintech, produceerden samen 728 MW. Motech Industries Inc. was het eerste bedrijf dat zich in 2000 op PV richtte. Het bedrijf maakte oorspronkelijk meetapparatuur, maar op dit moment is PV goed 97% van de omzet. Motech is wereldwijd nummer acht.
Steeds meer grote bedrijven investeren in groene energie. Onlangs nam ‘s werelds grootste chipmaker Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC) een aandeel van twintig procent in Motech. In Hsinchu gaat de PV-tak van Delta Electronics, Delsolar, de komende twee jaar $ 300 miljoen investeren in een fabriek voor zonnecellen en –panelen. In februari van dit jaar trok Hon Hai Precision Industry Co. ruim $ 300 miljoen uit voor een productiefaciliteit in Miaoli in het noorden van Taiwan.
Toekomst in eigen hand
Taiwan is hard op weg om een nog belangrijker speler te worden in de wereldwijde PV-arena. In dit proces heeft Taiwan te maken met een aantal uitdagingen, zoals concurrentie vanuit lage-lonenlanden als China.
Daarnaast is er de relatief kleine binnenlandse afzetmarkt voor zonne-energie. Nu is de sector vooral afhankelijk van buitenlandse behoeften, waarvan het de schommelingen niet in eigen hand heeft. Om de Taiwanese markt te stimuleren wil de overheid een feed-in tarief invoeren en subsidieregelingen voor de installatie van zonnecellen uitbreiden. Ook wil de overheid gaan optreden als launching customer bij specifieke projecten.
Het veiligstellen van voldoende basisgrondstoffen en productiefaciliteiten is een belangrijk aandachtspunt voor de sector. Geld en kennis reikten vaak niet ver genoeg om in Taiwan voldoende polysilicon, polykristallijn silicium te produceren. Hoog op de lijst van aandachtspunten staan verder samenwerking met buitenlandse partners en investering in kennisopbouw. Het grondstoftekort heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van dunne-film zonnecellen. Sinds 2005 zijn ongeveer tien bedrijven actief op dit gebied.
Een andere uitdaging is dat Taiwan niet evenredig actief is over de hele innovatieketen van fundamenteel onderzoek naar eindproduct. Taiwanese producenten leveren nog weinig totaalpakketten van planning, productie, installatie en onderhoud. De industrie probeert de gaten in de keten wel op te vullen. Bedrijven die vanuit aangrenzende sectoren de PV-markt zijn binnengedrongen zijn daarbij opvallend succesvol. Zo heeft LCD-schermenproducent AU Optronic Corp. (AUO) de stap naar PV gemaakt en een belang genomen in Setek, een grote Japanse producent van wafers schijven monokristallijn halfgeleidermateriaal. AUO is daarmee één van de weinige Taiwanese aanbieders die zowel hoge kwaliteit basismateriaal kan leveren als hele PV-cellen en -modules. Het bedrijf heeft kantoor in Amsterdam, bouwt een fabriek in Tsjechië en heeft een order binnengesleept voor de bouw van een 6,5 MW PV-park in Italië.
En dan is er de externe uitdaging: het imago van Taiwan als toeleverancier. Industrie en overheid slaan de handen ineen om dit imago om te buigen en internationaal erkend te worden als grote PV-natie. Promotie en branding zijn daarbij belangrijk. Tijdens de Intersolar Europe, ’s werelds grootste PV-beurs in München in juni 2010, was Taiwan aanwezig met 23 bedrijven. Op het Taiwan Paviljoen werd in drie dagen voor $ 230 miljoen zaken gedaan, bijna het dubbele van vorig jaar.
Conclusie
Taiwan is over de afgelopen jaren steeds interessanter geworden als partner voor buitenlandse investeerders en onderzoekers. Voor Nederland liggen hier kansen, zowel in termen van innovatie als in toepassingen.
Bronnen
- Industrial Technology Research Institute (ITRI): www.itri.org.tw/eng/
– Motech Industries Inc: http://www.motechind.com/
– Gintech energy Corp.: www.gintechenergy.com/en
– AU Optronic Corp. (AUO): http://www.auo.com/
– Taiwan PV Industry Association (TPVIA): www.tpvia.org.tw/eng/info/info.asp
