Mihoko Ishii, NOST Tokyo
Origineel gepubliceerd op de site van Agentschap NL.
Samenvatting
Eind september kwam de agenda voor het nieuwe logistiek vijfjarenplan uit. Logistiek onderwijs staat als één van de prioriteitsgebieden beschreven. Vergeleken met andere landen is academisch logistiek onderwijs op bachelor niveau in Japan beperkt. Veel universiteiten bieden wel speciale MBA of Master opleidingen aan voor deze sector. Ook voor mensen die werken in de logistieke sector bestaan er voldoende mogelijkheden om cursussen te volgen en certificaten te halen.
Introductie
Japan ziet Azië als één logistieke eenheid. Dat staat in het nieuwe comprehensive plan for logistics 2013-2017 dat eind juni werd uitgegeven door de ministeries van Land, Infrastructuur, Transport en Toerisme (MLIT)*1 en Economie, Handel en Industrie (METI)*2. Vanaf begin 2000 zijn steeds meer bedrijven zich gaan vestigen in de buurlanden. Na de Lehman Shock vertoont deze ontwikkeling een versnelling. Deze trend creëert een sterke behoefte aan nieuwe, slimme logistieke aanpak.
Er is ook een trendverschuiving te zien in de binnenlandse logistiek. Veel bedrijven hebben de meeste productieactiviteiten verplaatst naar buurlanden, maar de hoogwaardige productie wordt nog steeds in Japan uitgevoerd. Ook zijn er steeds meer e-commerce activiteiten. In het binnenland is dan ook een grote behoefte aan zeer hoge kwaliteit in de logistieke sector. Goed opgeleid logistiek personeel is daarvoor een belangrijk factor geworden door de hele keten. Ook het aantrekken van nieuw personeel voor wegvervoer, binnenvaart en zeevaart is een grote uitdaging. (1)
Logistieke opleiding
De basisopleiding in de Japanse logistieke sector gebeurt vaak nog binnen het bedrijf zelf. Voor logistieke specialisten bieden steeds meer universiteiten ook een opleiding tot Master of MBA aan. Ook zijn er tientallen cursussen te volgen en certificaten te behalen bij Japan Institute of Logistics Systems (JILS)*3.
Bachelor onderwijs
Terwijl er in de VS 80, Duitsland 45 en in China 200 universiteiten een speciale “logistieke” faculteit hebben, is het logistieke hoger onderwijs in Japan beperkt: Tokyo University of Marine Science and Technology*4, Kobe University*5, Tokai University*6 en Ryutsu Keizai University*7 zijn de enige universiteiten die een speciale faculteit voor logistiek hebben.
De reden is dat het Japanse universitaire onderwijs van huis uit meer gericht is op fundamenteel onderzoek en minder op praktische thema’s zoals logistiek. (2) Een andere reden is dat er nog niet genoeg werkgelegenheid beschikbaar is voor de studenten die deze studie volgen. (3) De behoefte naar logistieke specialisten was tot nu toe niet hoog voor Japanse bedrijven. Maar met de trendverschuiving van de productie naar de buurlanden is er meer vraag naar personeel dat het hele logistieke systeem kan managen. (2) Het is dan ook te verwachten dat het aantal logistiek gerelateerde academische faculteiten verder zal toenemen.
Master en MBA opleidingen
Voor Master of MBA opleidingen is de situatie iets anders. Er zijn nu ongeveer dertig opleidingen te volgen op thema’s logistiek en distributie bij verschillende universiteiten: basislogistiek of meer specifieke thema’s zoals global logistics, Third Party Logistics (3PL), green logistics, ICT voor logistiek, operations logistics, Supply Chain Management (SCM). (3)(4)
Cursussen en certificaten voor werknemers
Hoewel er tegenwoordig meer aandacht is voor universitair onderwijs in deze sector, is er nog steeds veel behoefte aan On the Job Training (OJT). Voor de ontwikkeling van human resources in deze sector heeft JILS een grote rol. JILS geeft een aantal bekende cursussen en certificaten aan mensen die al ervaring hebben in deze sector. Sommige bedrijven stellen nu als eis om een bepaald JILS-certificaat te halen voor dat werknemers een stap verder mogen. Hiernaast geeft JILS ook ondersteuning om speciale cursussen op te zetten voor bedrijven. (5)
Beleid
Tijdens een bijeenkomst van de commissie voor het nieuwe vijfjarenplan werd aangegeven dat de hoeveelheid made in Japan logistieke systemen ingevoerd in Aziatische landen, de komende vijf jaren het grootste aandachtpunt zal worden. (3) Net als het vorige vijfjarenplan blijft Japan inzetten in human resource development voor de ASEAN-landen samen met de export van Japanse logistieke modellen.
Met de opkomst van verschillende Aziatische landen, is beheer van global supply chain zeer belangrijk geworden voor Japanse bedrijven. Locatie voor logistieke activiteiten zoals inkoop, productie en verkoop wordt dan ook gekozen over heel Azië op basis van efficiency. Om de hoogwaardige activiteiten in het binnenland goed te combineren met de andere activiteiten verspreid over heel Azië is het optimaliseren van zowel de software- als de hardwarekant van groot belang. In het kader van de ASEAN Japan Logistics Partnership, worden gewerkt aan vereenvoudiging of standaardisatie van douaneprocessen, logistieke materialen en havenprocessen. (1)(6)
Conclusie
Met de trendverschuiving van de logistieke activiteiten van binnenland naar de buurlanden, is er behoefte aan een nieuwe generatie goed opgeleide logistici. Er is meer behoefte aan mensen die vanuit de breedte kunnen denken en een overzicht kunnen behouden van de hele logistieke keten. Blijvende aandacht voor Bachelor, Master en MBA onderwijs en certificaten in deze sector moet dit verder ondersteunen.
Organisaties
*1: MLIT (Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism)
*2: METI (Ministry of Economy, Trade and Industry)
*3: JILS(Japan Institute of Logistics Systems)
*4: Tokyo University of Marine Science and Technology, Faculty of Marine Technology
*5: Kobe University, Faculty of Maritime Sciences
*6: Tokai University, School of Marine Science and Technology
*7: Ryutsu Keizai University, Faculty of Distribution and Logistics Systems
Bronnen
- Comprehensive plan for logistics 2013-2017, 25 juni 2013 (Japans)
- JILS Logistics System artikel “Universitair onderwijs en logistics”, ver. october/november 2011 (Japans)
- Artikel Unyu Shimbun, 28 augustus 2013 (Japans)
- Artikel Logi-BIZ, november 2010 (Japans)
- “Human resource development support guide 2013 ”, JILS (Japans)
- Follow-up for the comprehensive plan for logistics 2009-2013, 17 juni 2013 (Japans)
