Mihoko Ishii, Holland Innovation Network Tokyo (Innovatie Attaché Netwerk Tokio)
In hightech Japan ziet men Artificial Intelligence (AI) en Internet of Things (IoT) als sleuteltechnologie voor een duurzame economische groei. In Japan, dat al een tijd bezig is met het verzamelen en openstellen van publieke data, is het woord Big Data al niet meer zo hot; Big Data is al een geïntegreerd onderdeel van het bedrijfsleven. Dankzij de snelle ontwikkeling van AI en IoT technologieën, zijn grote industrieën zoals de auto-, elektronica-, en roboticasector al zeer actief in het gebruik van bestaande hoogkwalitatieve data. Het maken van een platform en standaardisatie, privacy en cyber security zijn nu de grote uitdagingen. Goede samenwerking van overheid en industrie is hierbij cruciaal. Een andere uitdaging is het gebrek aan human resources. Hier liggen kansen voor hoogopgeleide Nederlandse experts.
Industrie
De Japanse industrie is zeer technologie-gedreven. Van de jaarlijkse nationale R&D investeringen, ongeveer 150 miljard euro, is tachtig procent afkomstig van de private sector. De Japanse industrie ziet AI als een van de belangrijkste technologieën voor het ecosysteem. Nikkei Asian Review voorspelt dat het private R&D investering in onder anderen AI, IoT en robotica zal groeien tot 960 miljoen euro, 5,7 procent meer dan het fiscaaljaar 2016 (*1). Vanuit de 268 bedrijven die investeren op deze technologieën, hebben de grote spelers in de sectoren automotive (Toyota, Nissan, Honda, Suzuki, Mazda, Denso), elektronica (Fujitsu, NEC, Toshiba, Panasonic) en robotica (Mitsubishi Electric, FANUC, Yaskawa) verschillende initiatieven lopen op AI.
Zo heeft Toyota recentelijk besloten tachtig miljoen euro meer te investeren in het AI venture capital Preferred Networks (PFN) (*2). Honda heeft haar record gehaald met 57 miljoen euro R&D investering in AI, een 9,4 procent groei vergeleken met 2016. Mitsubishi Electric zet 16 miljoen euro opzij, met 5,3 procent groei (*1). Panasonic heeft net besloten om te gaan concentreren op AI-camera en -robot technologieën. Zij gaat door met het aantrekken van AI-ingenieurs en hopen over vijf jaar een omzet van een paar honderden miljoenen euro’s te creëren met duizend ingenieurs (*3, *4). Hieronder een overzicht.
Automotive
Toyota, Nissan, Honda zijn volop bezig met het ontwikkelen van zelfrijdende auto’s. AI is hierbij de sleutel.
Toyota kwam recentelijk met het nieuwe concept-model “Concept-i” (*5). I, ofwel uitgesproken a-i betekent in het Japans ’liefde’; met het gebruik van AI technologie hoopt Toyota dat de bestuurder en auto echt In Love zijn en dat ze elkaar begrijpen zonder woorden. Dochterbedrijf Toyota Research Institute (TRI) doet onderzoek naar de combinatie van Deep learning (het toepassen van leerfuncties aan een netwerk) en bestaande AI-technologieën
Honda is ook bezig met het ontwikkelen van een AI-concept-model “NeuV” (*6). Honda gebruikt het “emotion engine” van Softbank hiervoor. Honda streeft naar een auto die niet alleen begrijpt wat de smaken of de emoties zijn van de bestuurder, maar wil dat de AI-functie ook communiceert. Honda die samen met Waymo aan een zelfrijdende auto werkt, ziet AI als een belangrijk onderdeel voor de verdere ontwikkeling.
Nissan, heeft een iets andere aanpak. Zij gebruiken Seamless Autonomous Mobility (SAM, *7) Normaal gesproken assisteert AI de bestuurder om auto’s zelf te laten rijden. Nissan denkt andersom. Met SAM, die als basis een door NASA-ontworpen robottechnologie VERVE heeft, wil Nissan dat de mens AI helpt bij moeilijke situaties. Nissan heeft operators in huis die in noodsituaties AI instructies geeft. Dit wordt opgeslagen in de cloud en verspreid naar de andere zelfrijdende auto’s.
Elektronica
Grote elektronica bedrijven Fujitsu, NEC, Toshiba zijn ook bezig met AI. Afgelopen maart hebben ze besloten gezamenlijk aan Deep Learning algoritmes te gaan werken. Ieder bedrijf leent tientallen medewerkers uit aan RIKEN Center for Advanced Intelligence Project (*8) en zet een paar miljoen euro’s opzij voor deze vijfjaren samenwerking. Hiernaast gaat bijvoorbeeld Omron ook inzetten op meer AI onderzoek. Een nieuw AI onderzoeksinstituut gaat van start waar fabrieksautomatisering en gezondheidszorg aandacht krijgt.
Fujitsu, een zeer actief ICT bedrijf met veel kennis op Big Data en systemen, bundelt de krachten van AI op het icoon “Human Centric AI Zinrai” (*9) Zinrai brengt AI technologieën zoals detectie, herkenning, verwerking, besluitvorming en ondersteuning, deep-learning en machine-learning samen. Al meer dan dertig jaar is Fujitsu Laboratories bezig met de ontwikkeling hiervan. Het Zinrai Platform Service heeft reeds meer dan 300 business projecten achter de rug waaronder de samenwerkingsproject met een Spaans ziekenhuis. HIKARI Advanced Clinical Research Information System met gebruik van Zinrai, assisteert bij het kiezen van medicatie op patiënten. Naast gezondheidstoepassingen, wil Fujitsu de komende jaren werken aan AI systemen voor communicatie toestellen, robots en auto’s.
Ook NEC, actief in Big Data en Security, heeft vorig jaar al haar AI technologieën onderbracht bij het icoon “NEC the WISE” (*10). Op AI technologieën zoals spraakherkenning, beeld- en videoherkenning, taal- en semantisch begrip, machine-learning, voorspelling en detectie, en optimale planning en controle heeft NEC een top positie. Combinatie van deze technologieën kan bijdragen voor een veilige en duurzame leefomgeving. Ook vingerafdruk systemen voor de politie is wereldwijd bekend en de gezichtsherkenning bij de Japanse immigratie dienst op vliegvelden zijn ook NEC afkomstig. Met het NEC Analytics Platform kan data horizontaal gedeeld in een organisatie, de zogenoemde “data lake” van NEC.
Robotica
Alhoewel er in verschillende landen AI Robotica gezien wordt als een “bedreiging” tot een massale werkloosheid, ziet Japan het iets anders. Japan zit met een grote maatschappelijke uitdaging op human resource. Volgens een onderzoek van Accenture zal snel vergrijzend en bevolking dalend Japan in 2030 te kort komen op meer dan 10 miljoen (11.000.000) banen (*11). Robots die een mens kan vervangen wordt door Japan juist positief gezien. Cruciaal is de balans tussen wat aan de robots over te laten en wat een mens gaat doen; een goede balans en samenwerking tussen mens en AI robotica is hier de sleutel. Grote robotica bedrijven zoals Mitsubishi Electric, FANUC en Yaskawa Electric zetten in op een revolutie van fabrieksautomatisering.
Mitsubishi Electric (MELCO), die al heel lang bezig is met Robotica, is recentelijk gestart met het icoon Maisart (Mitsubishi Electric’s AI creates the State-of-the-ART in technology, *12) en worden bestaande deep-learning, reinforcement-learning en big data analyse technologieën ingezet voor nieuwe ontwikkeling in AI.
Overheid en onderzoek
Onder leiding van de topman van het Cabinet Secretariat, de zogenoemde overheids-CIO, ondersteunt de Japanse overheid de initiatieven voor de ontwikkeling van AI. Super Smart Society, ofwel Society 5.0 (*13), staat centraal in de huidige wetenschaps- en innovatie-agenda (W&I) van Japan voor de periode 2016–2020. Society 5.0 streeft naar een betere synergie tussen verschillende maatschappelijke systemen en naast Big Data, Cyber Security wordt AI hier ook gezien als een onmisbaar onderdeel.
Recentelijk is de Strategic Council for AI Technology (SCAIT, *14) van start gegaan, waar drie ministeries van Informatie en Communicatie, Onderwijs en Economie samen werken aan een strategisch aanpak. Coördinatie voor de zogenoemde “exit industries” van AI is hier van belang.
NICT Center for Information and Neural Networks (CiNet), RIKEN Center for Advanced Intelligence Project (AIP) en AIST Artificial Intelligence Research Center (AIRC) zijn de drie nationale instituten die op AI onderzoek verrichten. Ook zijn er onderzoeksgelden beschikbaar via JST en NEDO.
Kansen voor Nederland
Japan heeft veel ervaring, basis technologieën en middelen voor het snelle ontwikkelingen van AI, maar vergeleken met de VS voelen de Japanners dat ze iets achterlopen. Volgens Dr. Yutaka Matsuo van Tokyo University (*15), komt dit door dat in Japan gebrek is aan AI-personeel; er zijn niet genoeg data-wetenschappers of programmeurs die de hoogkwalitatieve learning-data kunnen verwerken. Zelfs in de auto-industrie waar ze aan de zelfrijdende auto’s werken, moeten de bedrijven AI-onderzoekers uit het buitenland halen. Ook de Japanse bedrijfscultuur waar de jongeren weinig kans krijgen ziet hij als een tegenwind. Voor de ontwikkeling van AI is de flexibiliteit en creativiteit van de jonge generatie onmisbaar. Hij ziet deep-learning als een breakthrough voor de Japanse AI en investeert in tientallen startups.
Gezien de situatie in Japan, zal voor kennisexport, onderzoekssamenwerking en acquisitie kansen liggen voor Nederland. Knelpunten zijn de voor Japan bekende punten: ver weg, taal/cultuurbarrière, binnenlandse concurrenten, en vooral dat er een lange adem nodig is om een samenwerking op te starten.
Bronnen:
- Nikkei Asian Review artikel 27 juli 2017: https://asia.nikkei.com/Business/Trends/R-D-budgets-in-Japan-soaring-to-record-breaking-levels
- Toyota artikel 4 augustus 2017: http://newsroom.toyota.co.jp/en/detail/18012355
- Nikkan Kogyo artikel 8 augustus 2017 (Japans): https://www.nikkan.co.jp/articles/view/00438659
- Nikkei Asian Review artikel 20 April 2017: https://asia.nikkei.com/Business/Companies/Panasonic-aims-for-1-000-AI-engineers-within-5-years
- Toyota Concept-i: https://www.toyota.com/concept-i/
- Honda NeuV: http://world.honda.com/news/2017/c170106eng.html
- Nissan SAM: http://nissannews.com/en-US/nissan/usa/releases/press-kit-nissan-intelligent-mobility-at-ces?la=1
- RIKEN Center for Advanced Intelligence Project : http://www.riken.jp/en/research/labs/aip/
- Human Centric AI Zinrai: http://www.fujitsu.com/global/about/resources/news/press-releases/2015/1102-01.html
- NEC the Wise: http://www.nec.com/en/global/solutions/iot/iotplatform/index.html
- Accenture artikel (Japans): https://www.accenture.com/jp-ja/insight-improve-productivity-ai-robotics
- Mitsubishi Electric Maisart: http://www.mitsubishielectric.com/news/2017/0524-b.html
- Cabinet Office/Society 5.0: http://fpcj.jp/en/worldnews-en/briefings-en/p=44658/
- Strategic Council for AI Technology/Artificial Intelligence Technology Strategy: nedo.go.jp/content/100865202.pdf
- ITMedia artikel 1 mei 2017: http://www.itmedia.co.jp/news/articles/1705/01/news061.html
* Wisselkoers: 1 euro = 130 JPY (per 8 augustus 2017)
