Japan onderzoekt factor mens in zelfrijdende auto

Mihoko Ishii, NOST Tokyo (Innovatie Attaché Netwerk Tokio)
Origineel gepubliceerd op de site van RVO.

Inleiding
Het duurt niet lang meer totdat wij in het dagelijks verkeer autonoom rijdende auto’s gaan zien tussen de ‘gewone’ auto’s. De Japanse autoindustrie heeft al aangekondigd dergelijke auto’s op de markt te gaan brengen. Een van de belangrijkste succesfactoren voor de nieuwe generatie semi-autonoom sturende auto’s is kennis over het gedrag van de bestuurder: de ‘factor mens’. Sinds kort heeft Japan een nieuw onderzoekscentrum dat zich helemaal richt op dit thema: het Automotive Human Factors Research Center (AHFRC *1).

Details
De verschillende technologieën voor autonoom rijden zijn al ver ontwikkeld. Onder andere NISSAN kondigde aan dat het in 2016 een zelfrijdende auto op de markt wil brengen die tijdens files op snelwegen zelf ‘aan het stuur gaat zitten’. (1) Maar een belangrijke onzekere factor is: zullen bestuurders werkelijk bereid zijn om in een zelfrijdend auto te gaan zitten? Is het wel veilig genoeg? Wat moeten we doen bij onverwachte gebeurtenissen? Om deze vragen te beantwoorden gaat AHFRC speciaal onderzoek doen naar het menselijk gedrag van bestuurders.

Een moderne auto biedt ons een veel beter rijcomfort. Het heeft bijvoorbeeld ogen en intelligentie om de bestuurder te assisteren onder het rijden of bij het parkeren. Het is een hulpmiddel voor de verkeersveiligheid, maar eist ook meer IT vaardigheid van mensen achter het stuur. Om meer rijcomfort te bieden moet de auto veilig en gebruiksvriendelijk zijn. Daarvoor is onderzoek naar menselijk gedrag een belangrijk onderdeel van het ontwikkelingstraject.

Speciale aandacht van de Japanse onderzoekers gaat uit naar het begrijpen van gedragskenmerken van bestuurders op hoge leeftijd. Op dit moment is een op de vier Japanners 65 jaar of ouder. Over 20 jaar zal dat een op drie zijn. Helaas wordt in de praktijk bijna de helft van de dodelijke ongevallen veroorzaakt door ouderen. Technologie ontwikkeling op basis van onderzoek naar deze groep bestuurders kan bijdragen aan een betere verkeersveiligheid. (2)(3)(4)(5)

Via sensoren zullen de menselijke factoren zoals hersenactiviteiten, fysiologie, cognitieve en motorische functies gemeten worden. Met analyse en simulatie van deze big data hoopt AHFRC ondersteuning te kunnen geven aan betere ontwerpen en evaluatie-processen van technologieën voor autonome auto’s (figuur 1,2).

Figuur 1: Meten van hersenactiviteiten onder het rijden (bron: AIST (2))

Figuur 2: Simulator en database voor gedrag onder het rijden (bron: AIST (2))

AHFRC is een van de nieuw opgerichte onderzoekscentra onder het vierde vijfjarenplan van het National Institute of Advanced Industrial Science and Technology (AIST *2) en valt onder Department of Information Technology and Human Factors (ITHF). Naast ITHF heeft AIST zes andere departementen opgericht (figuur 3). AIST wordt gefinancierd door het Japanse Ministerie van Economische Zaken (METI *3) en heeft de taak om innovatieve technologieën naar de markt te helpen brengen. AIST heeft in totaal tien onderzoekslocaties met ongeveer tweeduizend onderzoekers in dienst. (2)(5)

Figuur 3: Nieuw opgerichte departementen van AIST (bron: AIST (5))