Paul op den Brouw, NOST Tokyo
Origineel gepubliceerd op de site van Agentschap NL.
Het kabinet Abe heeft een strategisch begrotingscomité voor wetenschap, technologie en innovatie (WT&I) geïnstalleerd. Onlangs werd onder leiding van WT&I minister Yamamoto de eerste vergadering gehouden.
Nooit eerder kwamen in Japan ministeries en agentschappen zo vroeg bijeen om hun voorlopige begrotingsplannen voor het volgend jaar met elkaar te delen.
WT&I strategie
De bijeenkomst in deze vroege fase van het begrotingsproces moet ervoor zorgen dat er een geïntegreerd begrotingsplan voor 2014 aan het parlement wordt voorgelegd, waarin helder uiteengezet wordt hoe het kabinet werkt aan de realisatie van zijn WT&I strategie op het terrein van het nieuwe energiesysteem, actieve vergrijzende samenleving, nieuwe infrastructuren, revitalisering van de regio’s en herstel van de aardbeving. Bovendien moet dit overleg dubbelingen en tegenstrijdigheden tussen de ministeries voorkomen.
Introductie
Onlangs kwam voor het eerst het nieuwe strategische wetenschap, technologie en innovatie (WT&I) begrotingscomité bijeen onder voorzitterschap van minister Yamamoto. Deze bijeenkomst werd bijgewoond door vertegenwoordigers van alle ministeries en agentschappen die betrokken zijn bij WT&I. Zij presenteerden hun begrotingsplannen voor 2014. Niet eerder is het voorgekomen dat ministeries en agentschappen hun voorlopige plannen in zo’n vroeg stadium met elkaar deelden. Hierdoor moet er voldoende tijd zijn om een gerichte WT&I begroting te ontwikkelen zonder dubbelingen en tegenstrijdigheden tussen ministeries en in goed overleg met het ministerie van financiën. Gezamenlijk zal dan in december 2013 een concept begrotingsplan voor 2014 aan het parlement gepresenteerd worden. Deze nieuwe werkwijze is het gevolg van besluiten die het kabinet van premier Abe onlangs heeft genomen.
Eerste bijeenkomst van het strategisch WT&I-begrotingscomité op 20 juni 2013.
Achtergrond
Begin juni gaf het Japanse kabinet een schets van zijn nieuwe strategie voor een geïntegreerde aanpak van wetenschap, technologie en innovatie (WT&I). WT&I spelen een steeds belangrijker rol in de uitdagingen waarvoor Japan staat, met name als het gaat om het economische herstel. Volgens het kabinet is het fundamentele concept achter deze strategie allereerst de behoefte aan zowel korte-termijn acties als aan een lange-termijn visie op de maatschappij van 2030. Ten tweede is er behoefte aan een op maatschappelijke WT&I missies georiënteerd beleidspakket. En verder een heldere rolverdeling tussen de verschillende spelers (binnen de overheid en tussen industrie, academische wereld en overheid) en een gebalanceerde policy mix van financieringsmiddelen, belasting, deregulering, etc. (1).
Ook in 2030 wil Japan een economische speler van wereldklasse zijn, maar wel op een duurzamere manier. Japanners moeten zich kunnen verheugen in een gezonde, comfortabele en veilige samenleving, die actief bijdraagt aan de vooruitgang van de mensheid en de internationale gemeenschap, aldus het kabinet. Om dit Japan van 2030 te bereiken zal er slim gehandeld moeten worden, zoals bijvoorbeeld door gebruik te maken van informatietechnologie om een kennisindustrie te creëren. Er zal meer in ‘systemen’ gedacht moeten worden, waardoor de verschillende sterktes van Japan gecombineerd kunnen worden met een hogere toegevoegde waarde. En er zal global gedacht moeten worden gericht op interactie met partijen buiten Japan.
De nieuwe strategie zal daarom een vijftal uitdagingen moeten aanpakken om dit Japan van 2030 te realiseren en voor elk van die uitdagingen is een gericht beleid nodig. De uitdagingen zijn:
- Realisatie van een schoon en economisch energiesysteem.
- Realisatie van een gezonde en actieve vergrijzende samenleving van top niveau in de wereld.
- Ontwikkeling van een nieuwe generatie van infrastructuren van wereldklasse.
- Regionale revitalisering op basis van lokaal aanwezige bronnen en middelen.
- Sneller herstel van de aardbeving.
Energiesysteem
Voor het nieuwe energiesysteem is het nodig tegen lage kosten te voorzien in schone energieproductie, energie efficiënter te benutten, de consumptie ervan te verminderen en intelligente energienetwerken te integreren. De maatregelen waarmee een dergelijk systeem kan worden gerealiseerd zijn het vergroten van duurzame energievoorziening door nieuwe technologie, meer rendabele en schone nieuwe technologie voor opwekking van elektriciteit en gebruik van thermische energie, efficiënte benutting van energie door ontwikkeling van nieuwe apparaten en nieuwe structurele materialen, inzetten van technologie aan de vraagzijde voor efficiëntere benutting van energie, het opzetten van netwerksystemen voor energiegebruik en nieuwe technologieën voor opslag, transport en omzetting van energie.
Actieve vergrijzende samenleving
De realisatie van een gezonde en actieve vergrijzende samenleving richt zich op het langer gezond leven, betere sociale inpassing van mindervaliden, volwassenen en kinderen en het gezond opgroeien van kinderen, zodat zij de verantwoordelijkheden van een volgende generatie kunnen dragen. De belangrijkste maatregelen die het kabinet hier wil nemen zijn:
- het vinden van wetenschappelijk onderbouwde bewijzen hoe gezond te leven via epidemiologische studies,
- de ontwikkeling van preventieve methoden, diagnose en behandeling van kanker, hart- en vaatziekten, suikerziekte en chronische longziekten, van psychiatrische en neurologische kwalen, ziekten als gevolg van ontstekingen en slechte hygiëne en van zeldzame en moeilijk te diagnosticeren ziekten.
- vervanging en compensatie voor fysieke en orgaanfuncties,
- versterking concurrentievermogen van bedrijven op het gebied van farmaceutica en medische apparaten,
- een gezondere werkende bevolking,
- benutting van ICT in de lokale gezondheidszorg voor betere medische behandelingen, algehele gezondheid en verpleging,
- ontwikkeling van BMI en apparaten voor thuiszorg en verpleging aan huis,
en speciaal gericht op kinderen:
- verbetering van de gezondheidsindicatoren voor kinderen en het vinden van de factoren die van invloed zijn op hun gezondheid.
Infrastructuren
Bij het realiseren van de nieuwe infrastructuren van de toekomst gaat het met name om hun veiligheid, robuustheid in het voorkomen of verminderen van de gevolgen van rampen. Een ander aspect betreft de rol van nieuwe infrastructuren in het revitaliseren van regio’s en steden. Daartoe zullen effectieve en efficiënte onderhoudssystemen moeten worden opgezet en infrastructuren vernieuwd worden. Er zullen meer robuuste infrastructuren gebouwd moeten worden tegen natuurrampen. Het transportsysteem zal geïntegreerd moeten worden en er zal een nieuwe basis gelegd moeten worden voor geheel nieuwe infrastructuren in de toekomst.
Regio’s
Het revitaliseren van regio’s, gebruikmakend van de lokale bronnen en middelen, heeft enerzijds betrekking op het beter benutten van landbouw, bosbouw en visserij door introductie van technologie en anderzijds op het aanboren van mechanismen waardoor regio’s zelf innovaties kunnen creëren. Maatregelen die daarbij helpen zijn: meer genoominformatie voor landbouw, bosbouw en visserij, de ontwikkeling van land-, bosbouw en visserijproducten met een hogere toegevoegde waarde, betere productiesystemen voor deze sectoren met behulp van ICT en robottechnologie, verhogen van het industriële concurrentievermogen door productietechnologieën, meer service engineering en meer R&D en samenwerking in de gouden driehoek van overheid, bedrijfsleven en universiteiten.
Herstel van de aardbeving
Sneller herstel van de aardbeving moet gerealiseerd worden door de gezondheid van burgers beter te beschermen; speciaal die van ouderen en kinderen, door een meer robuust energiesysteem te ontwikkelen, nieuwe lokale business modellen te ontwerpen, een robuuste nieuwe generatie infrastructuren en gevolgen van radioactief materiaal te verminderen. Maatregelen die deze ontwikkelingen kunnen ondersteunen zijn: nieuwe medische technologie en R&D van de beste methoden voor medische hulp en ondersteuning van de gezondheid van moeders, baby’s en ouderen met name tijdens rampen. Verder duurzame energiesystemen die rekening houden met lokale omstandigheden, nieuwe technologie voor regionale en lokale bedrijvigheid en banen, betere voorspelling van aardbevingen en tsunami’s en het opruimen van de enorme hoeveelheden rommel en puin en meer effectieve decontaminatie en verwijdering van radioactief materiaal.
|
|
Japan |
VS |
China |
Zuid-Korea |
|
Systeem |
CSTP onder vz. Premier stelt 5 jarenplan voor WT&I op. |
Office v/d President besluit prio’s en beleid zonder integraal WT&I plan; elk ministerie eigen stragie |
Basis is midden- en langetermijn plan; GOC maakt 5 jarenplan op basis waarvan GOC W&T organisaties 5 jaarenplan maken |
National W&T Commissie van de President was centrale W&T organisatie, totdat President Park NSTC afschafte. |
|
Activiteiten |
S&T Basic Law (1995) New Growth Strategy (2010) |
Competitiveness Initiative (2006) |
Midden- en langetermijn W&T ontwikkelingsplan (2006-2020) |
S&T Basic Law (2001) |
|
Prioriteiten |
Green innovation |
Obama Adminsitration richt zich op concurrentie vermogen en aanvullend innovatiebeleid |
12de 5 jarenplan stimuleert W&T voor “strategische industrieën” |
Voorgaande regering verschoof W&T prioriteiten van push naar pull |
|
W&T investeringsdoelen |
4% BNP in 2020 |
3% BNP |
> 2% BNP in 2010 |
5% BNP in 2012 |
|
Huidige R&D investering |
3,36% BNP (2009) 130 miljard euro |
2,9% BNP (2009) 280 miljard euro |
1,7 % BNP (2009) 105 miljard |
3,7% BNP (2010) 35 miljard euro) |
|
R&D investering categorie |
Fundamenteel:12,5% Toegepast: 22,3% Ontwikkeling: 60,5% (2009) |
Niet beschikbaar |
Fundamenteel: 4,7% |
Fundamenteel: 18,1% |
|
R&D investering door overheid |
47 miljard euro (2012) |
112 miljard euro (2012) |
32 miljard |
7,2 miljard (2009) Milieu: 12% Bio: 8% |
Figuur 1. Vergelijking WT&I beleid van Japan, VS, China en Zuid-Korea (bron: zie ref. 2).
Innovatieomgeving
Om Japan het meest vriendelijke land voor innovatie te maken zal het beter alle kiemen van innovatie moeten benutten, het innovatiesysteem activeren en zorgen dat er meer resultaten geoogst kunnen worden uit innovatieprocessen. Japan zal dan een omgeving moeten creëren waarin mensen in bedrijven en universiteiten initiatieven willen nemen en de leiding geven aan R&D, universiteiten en bedrijven zullen meer tot internationaal knooppunt moeten worden voor R&D, het systeem van onderzoekfinanciering op basis van competitie zal geherstructureerd moeten worden, de samenwerking tussen ministeries en binnen de gouden driehoek zal moeten verbeteren., de personeelsmobiliteit moet groter worden, de onderzoekondersteuning moet verbeteren, bedrijven moeten actief betrokken worden in nieuwe projecten, de regelgeving moet aangepast worden en de strategieën voor normen en kennisbescherming moeten worden versterkt.
CSTP
De Council for Science & Technology Policy (CSTP) heeft tot nu toe als een soort hoofdkwartier voor het WT&I beleid gefunctioneerd. Het kabinet de CSTP tot de WT&I-autoriteit maken met de bijbehorende budgetbevoegdheden om de nationale ambitie van Japan als meest innovatie-vriendelijk land te kunnen waarmaken. Directe maatregelen om dit doel te realiseren zijn: het opzetten van (het bovengenoemde) WT&I begrotingsoverleg en van interministeriële programma’s en de ontwikkeling van een opvolger voor FIRST*. De CSTP krijgt daarmee de leiding over het formuleren van de Japanse WT&I begroting. Bovendien wordt het secretariaat en de denktank functie van CSTP versterkt, zodat het in dialoog kan gaan met stakeholders en informatie kan uitwisselen met andere belangrijke overheidsspelers.
*FIRST staat voor “Funding Program for world-leading Innovative R&D on Science and Technology”. Vanuit dit programma worden sinds 2009 dertig-top onderzoekers gefinancierd op verschillende wetenschappelijke terreinen. De financiële steun is voor een periode van 5 jaar. Per project ontvangen deze onderzoekers tussen de 15 en 60 miljoen euro. Het totale programma is een miljard euro groot.
Bronnen:
- Comprehensive STI Strategy (Outline), June 7, 2013, CSTP.
- “R&D Strategies of different large countries”, July 2012 (Report No. CRDS-FY2012-FR-02, Center for Research and Development Strategy, Japan Science and Technology Agency http://www.jst.go.jp/crds/pdf/2012/FR/CRDS-FY2012-FR-02.pdf
- Japanse R&D uitgaven in 2011/2012.
