Rob Stroeks, NOST Tokyo
Origineel gepubliceerd op de site van TWA Netwerk.
Samenvatting
In Japan krijgt intellectueel eigendom (IE) steeds meer aandacht. Tijdens de recessie van de jaren negentig kwam steeds meer druk op het typisch Japanse gesloten businessmodel, waarbinnen startups en entrepreneurschip weinig plaats hadden. Om de concurrentiepositie van Japan te verbeteren, is de Japanse overheid destijds begonnen met hervormingen in het innovatiebeleid om de kennissector efficiënter te maken en beter gebruik te kunnen maken van technologie die voorhanden was bij openbare onderzoeksinstellingen. De hervormingen zijn voor een groot deel gebaseerd op Amerikaans model. Japan introduceerde in 1998 de TLO Law en in 1999 een Japanse versie van de Bayh-Dole provisie. In 2002 introduceerde premier Koizumi de “Basic Law on Intellectual Property” en richtte hij een IP Strategy Headquarters op.
De industrie voert echter het leeuwendeel van R&D in Japan uit en de bescherming van IE is dan ook van groot belang voor het bedrijfsleven. Een belangrijke verandering in cultuur wat betreft afspraken met innovatieve werknemers werd veroorzaakt door een rechtzaak in 2004 die veel aandacht kreeg van de media. De beroemde uitvinder van de blue laser, Dr. Shuji Nakamura, vroeg zijn werkgever Nichia een compensatie van 150 miljoen euro en kreeg dit bedrag in eerste instantie ook toegewezen door de rechter. Sindsdien hebben veel bedrijven hun compensatieprogramma’s aangepast.
Ook bij de kennisinstellingen is een belangrijke verandering gaande. Sinds veel nationale onderzoeksinstituten de universiteiten in de afgelopen jaren zijn geprivatiseerd, hebben onderzoekers meer mogelijkheden om hun technologie te commercialiseren via bijvoorbeeld TLO constructies. Professoren mogen er nu bijbaantjes op na houden, en worden hiertoe zelfs gestimuleerd. Onderzoekers van kennisinstellingen krijgen onder bepaalde voorwaarden een korting op de prijs van een octrooiaanvraag.
Voor meer: IPR in Japan
